Diễn biến Biểu tình Cuba 2021

11 tháng 7

Ngày 11 tháng 7 năm 2021, ít nhất hai cuộc biểu tình tự phát đã nổi lên tại San Antonio de los Baños gần La Habana, và tại Palma Soriano ở tình Santiago de Cuba. Những người biểu tình hát bài Patria y Vida, vốn đã trở thành một biểu tượng cho sự chống đối chủ nghĩa Castro. Những video với hình ảnh người biểu tình hô to những khẩu hiệu "Tự do", "Đả đảo cộng sản", và "Chúng ta không sợ" cũng như những yêu cầu thuốc men, được đăng lên các mạng xã hội.[13][14] Những cơ quan truyền thông đối lập như Martí Noticias đã đăng nhiều đoạn video trên mạng xã hội cho thấy các cuộc biểu tình trên đường Malecón ở La Habana, Santiago, Santa Clara, Ciego de Ávila, Camagüey, Bayamo, Guantánamo, San José de las Lajas, Holguín, và Cárdenas.[15] Theo Orlando Gutiérrez, một nhà bất đồng chính kiến lưu vong thuộc tổ chức Asamblea de la Resistencia Cubana (Tụ họp Chống đối Cuba), đã có biểu tình tại hơn 15 thành thị khắp Cuba.[16] Gutiérrez yêu cầu chính phủ Hoa Kỳ lãnh đạo một cuộc lực lượng quốc tế can thiệp vào để những người biểu tình không trở thành "nạn nhân của một cuộc tắm máu".[16][17][18] Phong trào San Isidro cũng đã kêu gọi người dân tuần hành đến đường Malecón ở La Habana.[13]

Miguel Díaz-Canel, Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba

Chủ tịch nước kiêm Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba Díaz-Canel nói rằng cuộc cấm vận của Hoa Kỳ đối với Cuba và những hình phạt kinh tế là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bất ổn.[19][20] Ông cũng kêu gọi những người ủng hộ xuống đường tuần hành để đáp lại những cuộc biểu tình, và phát biểu "Lệnh đấu tranh đã được đưa ra, các nhà cách mạng hãy xuống đường" trong một buổi phát hình đặc biệt.[13][21] Chính quyền Cuba miêu tả những người biểu tình là "phản cách mạng".[22] Những người Cuba trẻ tuổi là thành phần chính của những người biểu tình trong khi những thế hệ lớn tuổi hơn thì đáp lại cuộc biểu tình bằng cách hỗ trợ chính quyền.[23]

Người biểu tình ủng hộ chính quyền ở Cienfuegos

Sau lời kêu gọi của Chủ tịch Díaz-Canel, khoảng 300 người ủng hộ chính quyền đã đến El Capitolio dẫn đến việc một người quay phim cho hãng thông tấn Associated Press (AP) bị những người này xô xát trong khi một người quay phim cho AP khác bị cảnh sát gây thương tích.[9] Phóng viên ảnh AP Ramon Espinosa cũng bị các nhà chức trách bắt giữ.[9] Các cư dân San Antonio cho biết cảnh sát đã trấn áp những người biểu tình và bắt giữ một số người tham gia.[24] Trong những đoạn video đăng trên mạng xã hội, người ta có thể thấy người biểu tình ném đá vào cảnh sát trong khi có lời báo cáo nhà chức trách đang hành hung người biểu tình.[9] Đến tối thì các cuộc biểu tình đã tiêu tan.[23]

Phóng viên người Cuba Yoani Sánchez tường trình rằng sau các cuộc biểu tình vào ngày 11 tháng 7 có nhiều người bị thương và hàng trăm người bị bắt giữ.[25][26]

12 tháng 7

Vào ngày 12 tháng 7, nhiều cuộc biểu tình mới tiếp tục diễn ra.[27][28] Một nhà báo từ tờ báo Tây Ban Nha ABC bị bắt giữ[29][30][31][32] và một nhóm người biểu tình đã phá hủy một hình vẽ có hình ảnh Fidel Castro.[28] Tổ chức theo dõi Internet NetBlocks báo cáo rằng các hệ thống mạng xã hội ở Cuba đã bắt đầu bị kiểm duyệt vào ngày 12 tháng 7, dù các mạng lưới VPN vẫn có thể vượt qua tường lửa của chính quyền[33] và trên đường phố La Habana có sự hiện diện của cảnh sát. Hàng tá phụ nữ tụ tập trước các trạm cảnh sát để hỏi về tung tích chồng, con hay họ hàng của họ đã bị bắt giữ hay mất tích trong những sự kiện hôm trước.[34] Sau khi bị cáo buộc về những người bị mất tích Díaz-Canel nói: "Họ đã đưa ra sự thật rằng tại Cuba chúng ta đàn áp, chúng ta giết người. Các vụ giết người Cuba ở đâu? Vụ đàn áp Cuba ở đâu? Những người mất tích ở Cuba đâu rồi?"[35]

Một cuộc họp giữa các lãnh đạo cấp cao của Đảng Cộng sản trong đó có cựu Bí thư thứ nhất Raúl Castro được tổ chức, tại đó vấn đề biểu tình được đề cập và với kết luận rằng "những hành động khích động do các thành phần phản cách mạng cầm đầu, được tổ chức và cung cấp tài chính từ Mỹ với mục đích làm mất ổn địch, đã được phân tích".[36]

Cuối ngày, Díaz-Canel cũng cáo buộc Hoa Kỳ có một chính sách "bóp nghẹt kinh tế để gây ra bất ổn xã hội" tại Cuba.[37] Ngoại trưởng Bruno Rodríguez Parrilla cho rằng những người biểu tình là "kẻ phá hoại".[38]

13 tháng 7

Tổ chức phi chính phủ Cuba Decide ước tính năm người chết trong những cuộc biểu tình.[39] Trong lúc trả lời phỏng vấn trực tiếp với chương trình truyền hình Tây Ban Nha Todo es mentira, YouTuber kiêm nhà hoạt động Dina Stars bị cảnh sát Cuba bắt giữ.[40][41][42] Cô bị cáo buộc kích động biểu tình rồi được thả tự do. Cô nói "họ không tra tấn hay bắt cóc tôi."[43] Tại Miami, Florida, người biểu tình đã xuống đường để ủng hộ người biểu tình tại Cuba, làm tắc nghẽn Xa lộ Palmetto.[44]

14 tháng 7

Trang web CiberCuba đăng một đoạn video với nội dung được cho là một nhóm "Lính mũ đen", tức cảnh sát Cuba, xông vào nhà một người biểu tình rồi bắn anh ta trước mặt vợ con,[45] nhưng sau đó truyền thông Cuba cho thấy anh ta chỉ bị bắt giữ.[46] Theo tổ chức luật sư Cubalex, hơn 200 người đã bị bắt giữ và đến ngày 15 tháng 7 nhiều người vẫn chưa được thả.[47][48] Thứ trưởng Bộ nội vụ Jesús Manuel Burón Tabit đặt cầu hỏi về các quyết định của bộ cũng như Hội đồng An ninh là cho rằng dùng cảnh sát để trấn áp người biểu tình là quá mạnh tay;[49] chính phủ Cuba bác bỏ thông tin rằng ông đã từ chức sau phát biểu này.[50]

Để đối phó với tình trạng thiếu thốn, Phòng thương mại Cuba đã bỏ giới hạn nhập khẩu đối với một số sản phẩm vệ sinh, thuốc men, và thực phẩm - một trong những yêu sách của những người biểu tình. Chính phủ sẽ cho phép người nhập cảnh đem những thứ này vào từ ngày 19 tháng 7 đến ngày 31 tháng 12 mà không phải trả thuế quan.[51] Thêm vào đó, giám đốc các xí nghiệp quốc doanh được phép xác định lương nhân viên, và các doanh nghiệp tư nhân cỡ nhỏ và vừa được phép tổ chức. Chính phủ cũng tuyên bố sẽ cải thiện hệ thống điện sau khi Ngoại trưởng Bruno Rodríguez Parrilla quy vấn đề truy cập mạng vào điện lực; trước đó công ty viễn thông nhà nước ETECSA không giải thích nguyên nhân cho vấn đề này.[52] Sau đó internet được truy cập lại một phần, nhưng vẫn bị chập chờn, trong khi các mạng xã hội và các ứng dụng nhắn tin vẫn bị chặn.[53]

Díaz-Canel khẳng định có ba loại người biểu tình: người phản cách mạng, thành phần tội phạm, và những người có khiếu nại chính đáng.[54] Vào diễn văn toàn quốc vào tối ngày 14 tháng 7, Díaz-Canel kêu gọi người Cuba không "hành động với thù hận" nhưng cũng thừa nhận chính phủ cũng có một số khuyết điểm, và giải thích rằng "Chúng ta phải rút kinh nghiệm từ những vụ gây rối. Chúng ta phải phân tích phê phán những vấn đề để có thể hành động và vượt qua, và không lặp lại."[55]

17 tháng 7

Những người ủng hộ chính quyền đã tổ chức một cuộc mít tinh lớn tại La Habana dọc bờ biển. Raul Castro, cũng như Díaz-Canel, phát biểu tại sự kiện có hàng vạn người tham gia, trở thành cuộc tâp hợp lớn nhất đến thời điểm đó.[56] Theo ước tính chính phủ thì có khoảng 100.000 người tham gia.[57]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Biểu tình Cuba 2021 http://www.omnia.com.mx/noticia/189034/alienta-eu-... //www.worldcat.org/issn/0190-8286 //www.worldcat.org/issn/0325-0946 //www.worldcat.org/issn/0362-4331 https://www.lanacion.com.ar/el-mundo/represion-en-... https://www.lanacion.com.ar/el-mundo/una-periodist... https://www.lanacion.com.ar/politica/alberto-ferna... https://www.swissinfo.ch/spa/cuba-protestas_blades... https://www.swissinfo.ch/spa/noticias-m%C3%A1s-imp... https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/regio...